Projekt „CUS – model integracji i rozwoju usług społecznych w Starachowicach” bezpłatne usługi społeczne dla uczestników projektu - mieszkańców Gminy Starachowice, którzy ukończyli 60 lat oraz osób znajdujących się w sytuacji kryzysowej.

Zadania Klubu Integracji Społecznej w 2021 r.

1.       Prace społecznie użyteczne

Prace społecznie użyteczne to prace wykonywane przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku na skutek skierowania przez starostę, organizowane przez gminę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, w tym na rzecz opiekunów osób niepełnosprawnych, w organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej.

Prace społecznie użyteczne realizowane są ze środków własnych gminy i refundowane
w wysokości 60% przez Powiatowy Urząd Pracy w Starachowicach na podstawie Porozumienia Nr 1/2021 zawartego w dniu 26.01.2021 r. Porozumienie zostało zawarte na okres od 1.02.2021 r. do 31.12.2021 r.

Podstawa prawna:

1.       art. 73a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( Dz. U. z 2019 r. poz.1482 z późn. zm.)

2.       Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 grudnia 2017 r. w sprawie organizowania prac społecznie użytecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2447).

W ramach prac społecznie użytecznych wykonywane są prace gospodarczo-porządkowe
w Urzędzie Miejskim, w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji ( Stadion Miejski), w Centrum Usług Społecznych, Parku Kultury.

Do udziału w pracach społecznie użytecznych zostało skierowanych 15 osób bezrobotnych, zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Starachowicach, zwanych „osobami uprawnionymi”, uczestniczących w kontrakcie socjalnym, korzystających ze świadczeń CUS w Starachowicach, zamieszkałych na terenie miasta Starachowice. Klienci skierowani do wykonywania prac zachowują status osoby bezrobotnej.

Prace społecznie użyteczne są wykonywane w wymiarze 10 godzin w tygodniu, nie więcej niż 40 godzin miesięcznie dla danej osoby. Świadczenie nie przysługuje za okres niewykonywania pracy, w tym za okres udokumentowanej niezdolności do pracy. Podstawą naliczenia świadczenia jest ilość faktycznie przepracowanych godzin.

Osobie wykonującej prace społecznie użyteczne przysługuje świadczenie w wysokości nie niższej niż 9,00 zł za każdą godzinę wykonywania tych prac (świadczenie podlega waloryzacji) – od świadczenia pieniężnego nie jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne, wypadkowe ani zdrowotne.

Okres realizacji prac społecznie użytecznych 1.02.2021 r. do 31.12.2021 r.

2. Projekt „Integracja społeczno zawodowa mieszkańców Miasta Starachowice”.

Gmina Starachowice/Centrum Usług Społecznych realizuje projekt partnerki pn. „Integracja społeczno zawodowa mieszkańców Miasta Starachowice”. Partnerem jest Zakład Doskonalenia Zawodowego w Kielcach.

Projekt realizowany jest w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego, Nr i nazwa Osi priorytetowej: RPSW.09.00.00 Włączenie społeczne i walka z ubóstwem, Nr i nazwa Działania: RPSW.09.01.00 Aktywna integracja zwiększająca szanse na zatrudnienie, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014 – 2020.

Celem projektu jest aktywna integracja w okresie od VI 2019 r. do V 2022 r. 150 osób,
 w tym 15 osób niepełnosprawnych, zamieszkałych na terenie miasta Starachowice (teren OSI)  i korzystających  ze wsparcia CUS w Starachowicach poprzez wzmocnienie ich szans na zatrudnienie.

Cel zostanie osiągnięty poprzez zastosowanie instrumentów aktywnej integracji oraz pracy socjalnej.

Projekt obejmuje działania:

- Doradztwo zawodowe-indywidualne spotkania z doradcą zawodowym

- Indywidualny trening psychologiczny podnoszenia kompetencji społecznych

- Trening umiejętności społecznych

- Grupowe poradnictwo prawne

- Indywidualne konsultacje  prawne

- Grupy dyskusyjne

- Grupy wsparcia

- Punkt poradnictwa zawodowego

- wsparcie brokera zawodowego

- praca socjalna.

Zakład Doskonalenia Zawodowego (Partner projektu) realizuje kursy zawodowe, oraz 3 miesięczny staż zawodowy u pracodawcy pn. „Drzwi do pracy”.

Okres  realizacji projektu 01.06.2019 r. – 31.05.2022 r.

3.       Projekt „Usługi społeczne dla rodziny”.

Gmina Starachowice/ CUS realizuje projekt partnerski pn „Usługi społeczne dla rodziny". Liderem projektu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Starachowicach.

Projekt realizowany jest w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego, Nr i nazwa Osi priorytetowej: RPSW.09.00.00 Włączenie społeczne i walka z ubóstwem, Nr i nazwa Działania: RPSW.09.02.00 Ułatwienie dostępu do wysokiej jakości usług społecznych i zdrowotnych, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014 – 2020.

Projekt ma na celu zwiększenie dostępu do wysokiej jakości usług społecznych dla 20 osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym  ( 15 kobiet i 5 mężczyzn), osób niesamodzielnych zamieszkałych na terenie Gminy Starachowice, w postaci usługi opiekuńczej. Usługa opiekuńcza świadczona jest w miejscu pobytu osoby niesamodzielnej, z uwzględnieniem bliskiego otoczenia. Zakres usług opiekuńczych obejmuje w szczególności pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych podstawowej opieki higienicznej, pielęgnacyjnej oraz podtrzymywania kontaktów z otoczeniem
w zależności od stanu zdrowia i sytuacji rodzinnej.

W ramach projektu 20 osób niesamodzielnych z terenu gminy Starachowice, kwalifikujących się do przyznania usługi opiekuńczej, na podstawie ustawy o pomocy społecznej, w sytuacji gdy rodzina nie mogła zapewnić odpowiedniej pomocy, zostało objętych usługą opiekuńczą przez 5 opiekunek zatrudnionych na umowę zlecenie w ramach projektu – po ich 3-miesięcznym okresie szkolenia, którego celem było nabycie niezbędnych umiejętności.

Zakres wsparcia i wymiar godzinowy usług opiekuńczych określony jest indywidualnie
w kontrakcie trójstronnym. Kontrakt trójstronny zawarty pomiędzy osobą niesamodzielną (lub jej opiekunem prawnym), osobą świadczącą usługi opiekuńcze oraz CUS w Starachowicach. 

Okres  realizacji projektu 01.06.2019 r. – 31.05.2022 r.

4. Program „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej – edycja 2021”

Finansowany w całości ze środków Państwowego Funduszu Celowego z Funduszu Solidarnościowego.

Wartość dofinansowania: 739 194,00 zł

Całkowity koszt: 739 194,00 zł

Program „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej – edycja 2021, ma na celu zapewnienie dostępności do usługi asystenta tj. wsparcia w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym osób niepełnosprawnych. Program jest elementem polityki społecznej państwa w zakresie poprawy jakości życia osób niepełnosprawnych, ma na celu zapewnienie osobom niepełnosprawnym wsparcia oraz pomocy adekwatnej do potrzeb, umożliwienia zaangażowania osób niepełnosprawnych w wydarzenia społeczne, kulturalne, rozrywkowe lub sportowe. Program zapewni wsparcie w wykonywaniu codziennych czynności oraz funkcjonowaniu w życiu społecznym dzieciom do 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczona możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji oraz osobom niepełnosprawnym posiadającym orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie równoważne do wyżej wymienionego. Celem rozpowszechnienia usług asystenta jest zwiększenie szans osób niepełnosprawnych na prowadzenie bardziej samodzielnego         i aktywnego życia i dążenie do poprawy funkcjonowania osoby niepełnosprawnej w jej środowisku. W ramach Programu zostało zatrudnionych 36 asystentów, którzy wsparcia udzielają 59 uczestnikom (osobom niepełnosprawnym).

Okres realizacji Programu: od 01.03.2021 r. do 31.12.2021 r.

5. Organizacja opieki domowej- usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz wsparcie psychologiczne.

Usługi świadczone w ramach Modułu IV programu „Pomoc osobom niepełnosprawnym poszkodowanym w wyniku żywiołu lub sytuacji kryzysowych wywołanych chorobami zakaźnymi” . Program finansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Uczestnikami program są osoby powyżej 60 roku życia, mieszkańcy Gminy Starachowice, posiadający aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (lub orzeczenie równoważne),
wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu w co najmniej jednej podstawowej czynności dnia codziennego ze względu niepełnosprawność, kwalifikująca się do przyznania usług opiekuńczych na podstawie Ustawy o pomocy społecznej art. 6 pkt 9 tj. osoba samotna – osoba samotnie gospodarującą, niepozostająca w związku małżeńskim i nieposiadająca
wstępnych ani zstępnych; art. 6 pkt 10 tj. osoba samotnie gospodarująca – osoba prowadząca
jednoosobowe gospodarstwo domowe; lub osoba w rodzinie, gdy rodzina nie może,
z uzasadnionej przyczyny, zapewnić odpowiedniej pomocy, wykorzystując swe uprawnienia,
zasoby i możliwości.

Program realizowany jest w okresie od 1 czerwca 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku.

Świadczenia opiekuńcze

Do grupy świadczeń opiekuńczych zalicza się: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne oraz specjalny zasiłek opiekuńczy.

Zasiłek pielęgnacyjny

Ideą świadczenia jest częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Nie obowiązuje kryterium dochodowe do zasiłku pielęgnacyjnego.

Wnioski w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego składane są w gminie według miejsca zamieszkania wnioskodawcy.W przypadku kiedy wnioskodawcą jest rodzic osoby niepełnoletniej wniosek składany jest według miejsca zamieszkania rodzica.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku posiadającemu orzeczenie o niepełnosprawności,
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem  o znacznym stopniu niepełnosprawności
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;

  • osobie, która ukończyła 75 lat

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w kwocie 215,84 zł miesięcznie.

Dokumenty niezbędne do ubiegania się o zasiłek pielegnacyjny:

• prawidłowo wypełniony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego;
• kserokopia orzeczenia o niepełnosprawnści lub o stopniu niepoełnosprawności wraz   z oryginałem do wglądu.

Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się na czas na jaki zostało wydane orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, bądż na czas nieokreślony.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

•  osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. domu pomocy społecznej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole zapewniającej nieodpłatnie pełne utrzymanie
• osobie, w przypadku jeżeli członkom rodziny przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej
•  osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji

W przypadku zmian mających wpływ na prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, osoba, której został on przyznany, jest zobowiązana niezwłocznie powiadomić o nich podmiot realizujący wypłatę świadczenia.

Niepoinformowanie organu właściwego prowadzącego postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych o zmianach, o których mowa powyżej, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, a w konsekwencji − koniecznością ich zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

• matce albo ojcu,
• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia   9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
• opiekunowi faktycznemu dziecka
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem   o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

• rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• nie ma opiekuna faktycznego, osoby będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej lub osoby te legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

• nie później niż do ukończenia 18 roku życia;
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 1971 zł. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od 1 stycznia.

Nie obowiązuje kryterium dochodowe do świadczenia pielęgnacyjnego.

Dokumenty niezbędne do ubiegania się o świadczenie pielegnacyjne:

• prawidłowo wypełniony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego,
• kserokopia orzeczenia o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub orzeczenie  o znacznym stopniu niepełnosprawności, wydanym przez inny organ niż Zespół do Spraw Orzekania Niepełnosprawności
• dokumentacja związana z przebiegiem zatrudnienia w związku z koniecznością ustalenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych opłaconego okresu składkowego oraz nieskładkowego wnioskodawcy,
• oświadczenia i inne dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 i 1529 oraz z 2013 r. poz. 1439) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, w sytuacji jeżeli:

• nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
• rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej – w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 620 zł miesięcznie.

Specjalny zasiłek opiekuńczy jest uzależniony od kryterium dochodowego i przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki    w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł netto.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, w sytuacji jeżeli:

• osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia  31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
• legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu
• na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury,
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego,   o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Przy ustalaniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego organ wydający w tej sprawie decyzję zwraca się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki przez osobę ubiegającą się o specjalny zasiłek opiekuńczy. Wywiad przeprowadza się w miejscu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.

Dokumenty niezbędne do ubiegania się o specjalny zasiłek opiekuńczy:

• prawidłowo wypełniony wniosek o ustalenie prawa do spoecjalnego zasiłku opiekuńczego,
• rzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, wydanym przez inny organ niż Zespół do Spraw Orzekania Niepełnosprawności,
• dokumentacja związana z przebiegiem zatrudnienia w związku z koniecznością ustalenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych opłaconego okresu składkowego oraz nieskładkowego wnioskodawcy,
• dokumenty potwierdzające sytuację dochodową wszystkich pełnoletnich członków rodziny począwszy od pocżatku roiku bazowego do chwili złożenia wniosku (wykaz dokumentów stanowi katalog otwary w związku z indywidualną sytuacją każdej rodziny),
• (wyłącznie w przypadku osiągania dochodów nieopodatkowanych). Do katalogu dochodów niepodlegających opodatkowaniu zalicza się m.in.: alimenty zfunduszu alimentacyjnego, stypendia, ulgę na dziecko zgodnie z art. 27f ust. 8-10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych itd.
• oświadczenia i inne dokumenty niezbędne do ustalenia prawa do specjalnego zasiłku pielęgnacyjnego

Treści dostępne:

• wersja kontrastowa,
• możliwość zmiany rozmiaru tekstu,
• widoczny fokus,
• wyróżnienie odnośników.

Treści niedostępne:

• filmy nie posiadają napisów dla osób głuchych;
• strona internetowa nie posiada plików wideo w polskim języku migowym;
• zamieszczone na stronie publikacje w formie plików PDF nie są dostępne cyfrowo
  w całości, pliki publikowane po 23.09.2020 r. są dostępne;
• część z opublikowanych zdjęć nie posiada opisu alternatywnego, mają one charakter promocyjny i nie są wykorzystywane do realizacji bieżących zadań;
• brak utworzonych na stronie internetowej skrótów klawiszowych służących przemieszczaniu się po elementach strony internetowej.

• filmy opublikowane przed 23 września 2020 roku są wyłączone z obowiązku zapewnienia dostępności;
• dokumenty tekstowe i tekstowo-graficzne, dokumenty utworzone w programach przeznaczonych do tworzenia prezentacji lub arkuszy kalkulacyjnych, opublikowane przed dniem 23 września 2018 roku są wyłączone z obowiązku zapewniania dostępności;
• mapy są wyłączone z obowiązku zapewnienia dostępności,
• pliki wytworzone przez inne podmioty niż Centrum Usług Społecznych w Starachowicach
  i przekazanie do publikacji w formie papierowej lub skanów nie są dostępne z uwagi na brak dostępu do danych źródłowych,
• treści archiwalne, niewykorzystywane do realizacji bieżących zadań są wyłączone
  z obowiązku zapewnienia dostępności.